زندگی در یک دنیای بدون واسطه و کاملا غیرمتمرکز، این روزها رویای خیلی از آدم‌هاست. اتریوم، اولین جرقه برای تحقق این رویا بود. در این مقاله قصد داریم به بیان کاربردهایی که اتریوم در دنیای واقعی خواهد داشت بپردازیم.
اتریوم به‌عنوان دومین نسل از فناوری بلاک چین شناخته می‌شود. نسل اول بلاک چین، «بیت کوین» است. بیت کوین به عنوان یک دارایی و از نظر امنیت فعلا رقیبی را برای خود نمی‌بیند، اما این ارز دیجیتال در بعضی از حوزه‌ها نمی‌تواند کاربرد چندانی داشته باشد و همین باع ث شده تا شبکه‌ای مبتنی بر قراردادهای هوشمند، با عنوان اتریوم پا به میدان بگذارد.
به‌وسیله بلاک چین اتریوم می‌توان کارهایی انجام داد که شاید بیت کوین و بلاک چین بیت کوین نتوانند از پس آنها بر بیایند. صد البته اتریوم هم مشکلاتی دارد و نمی‌توان تراکنش‌های نسبتا آهسته‌ی آن را نادیده گرفت، اما این پلتفرم در حال توسعه است و فعلا امیدهای بسیار زیادی درمورد آن وجود دارد.
مهم‌ترین حوزه‌هایی که اتریوم در آن کاربرد دارد عبارتند از:
۱. بهبود خدمات بانکی و مالی
می‌توان گفت که استفاده‌های اتریوم در حوزه بانکی و مالی بی‌شمارند. بخش‌هایی از جمله فعالیت‌های مرتبط با گرونامه‌ها، اوراق قرضه، قراردادها، پرداخت و امور بیمه‌ای از جمله این استفاده‌‌هاست. به عنوان مثال، فرض کنید شخصی، بدون اطلاع بانک، در پرداخت تعدادی از اقساط ماهیانه اش ناموفق است. در چنین موردی، به جای سلب تمام حقوق فرد وام‌گیرنده از جانب اعطاکننده، می‌توان از یک قرارداد هوشمند تمام‌وقت استفاده کرد که در آن تمام شرایط و مقررات پرداخت و دریافت، قید شده باشند. یعنی مثلا اگر فرد اقساط خود را پرداخت نکرد، فلان اتفاق رخ دهد. یا در مورد اوراق قرضه دولتی، اگر قرارداد مذکور به‌وسیله قراردادهای هوشمند اجرا شود، در تاریخ معین، می‌توان مبلغ مورد نظر را به فرد خریدار اعطا کرد. این موارد را می‌توان ازجمله مهم‌ترین و بهترین استفاده‌های اتریوم در نظام‌های بانکی و مالی دانست.
به عنوان یکی دیگر از پرکاربردترین استفاده‌های اتریوم در دنیای واقعی می‌توان به نرم‌افزارهای پرداخت‌های مالی غیرمتمرکز اشاره کرد. این قبیل پرداخت که از آن با عنوان «دیفای» (DeFi) یاد می‌شود، شامل وام‌ها و قروضی است که در بستر قراردادهای هوشمند و صرافی‌های غیرمتمرکز اجرا می‌شوند. میکر دائو (Maker DAO) یکی از مشهورترین این پروژه‌هاست که با استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم توانسته یک ارز دیجیتال باثبات (ارزی با قیمت ثابت) را ایجاد کند که DAI نام دارد و توسط اتر (Ether) پشتوانه‌سازی می‌شود. نکته جالب در مورد این سکه، قیمت دائمی یک دلاری آن است.
نظام اقتصادی جهانی بر پایه تراکنش‌هاست و اتریوم قرار است تا این نظام را برای همیشه تغییر دهد. در قراردادهای هوشمند اتریوم، امکان ایجاد چنین تغییری وجود دارد. به‌وسیله این قراردادها می‌توان هر چیز ارزشمندی را بدون خطرات احتمالی منتقل کرد. با قراردادهای هوشمند می‌توان بدون امضای یک قرارداد سنتی کاغذی، نسخه‌ای از آن را به شکل کدهای رایانه‌ای ثبت کرد. حال تصور کنید به‌جای خرید یک عکس از پلتفرمی مانند «شاتر استوک»، قادر هستید تا این تصویر را مستقیماً از عکاس آن خریداری کنید؛ تنها کافی است که یک قرارداد دو طرفه را آغاز نمایید. چنین کاری به‌سادگی و به‌وسیله چند دستور ساده که بر روی پلتفرم اتریوم وجود دارد، قابل‌اجرا است. به‌عنوان‌مثال: اگر خریداری پول را در یک حساب قراردادی قرار دهد، بارگذاری عکس آغاز خواهد شد.
۲. بازارهای پیش‌بینی
استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم در بازارهای پیش‌بینی، از دیگر کاربردهای جالب این فناوری هستند.
چند پلتفرم ویژه بازارهای پیش‌بینی مانند «جنوسیس» (Gnosis) و «آگر» (Augur) وجود دارند که در آنها از بلاک چین اتریوم و مکانیزم قراردادهای هوشمند استفاده شده است.
بازارهای پیش‌بینی به بازارهایی اطلاق می‌شوند که شما می‌توانید در آنها نتیجه یک رخداد یا اتفاق خاص را پیش‌بینی کنید. نتیجه یک بازی فوتبال، نتیجه کارزار انتخاباتی، حدس قیمت اجناس، شانس ایجاد یک جامعه در مریخ توسط «ایلان ماسک» و … ازجمله زمینه‌هایی هستند که از آنها با عنوان بازارهای پیش‌بینی نام برده می‌شود.
در چنین روندهایی، می‌توان از توکن‌ها و قراردادهای هوشمند اتریوم که نیاز به اعتمادسازی نیز ندارند، به‌منظور اعطای پاداش به افرادی که در این بازار مشارکت کرده‌اند یا افرادی که به‌عنوان برنده شناخته می‌شوند، استفاده کرد.
۳. توکن سازی از دارایی‌های واقعی
به عقیده بسیاری، بازار توکن های اوراق بهادار می‌تواند به یک فرصت چند تریلیون دلاری تبدیل شود و اتریوم ثابت کرده پلتفرم مناسب برای اجرای این کار است. به‌طور خلاصه، توکن های اوراق بهادار، نمایانگر دارایی‌هایی نظیر سهام، املاک، فلزات گران‌بها یا … هستند. به‌وسیله توکن سازی این دارایی‌ها بر روی بلاک چین، صادرکنندگان می‌توانند به‌راحتی و با سهولتی به‌مراتب بیشتر نسبت به مراحل فیزیکی و کاغذبازی‌های موجود، اقدام به انتقال و کار با آنها کنند.
۴. مدیریت هویت دیجیتال
در بخش مدیریت هویت‌های دیجیتال هم می‌توان از قراردادهای هوشمند استفاده کرد و مشکلات پرهزینه سرقت هویت و انحصار داده‌ها را از بین برد. به‌وسیله قراردادهای هوشمندی که توسط پروژه‌هایی نظیر uPort ارائه می‌شوند، می‌توان خدماتی مبتنی بر مدیریت هویت هوشمند را دریافت کرد که کاربر، خود مسئول اطلاعات هویتی خود است.
به‌عنوان‌مثال شما قصد داریدبه خارج از کشور سفر کنید و اطلاعات پاسپورت خودتان را در سرویس uPort وارد کرده‌اید، حال در بخش بررسی مدارک، شما اطلاعات انتخابی و مورد نیازتان را ارائه می‌دهید. در این صورت هیچ فردی نمی‌تواند اطلاعاتتان را ببیند و یا از آنها استفاده کند، مگر اینکه خود شما اجازه این کار را به‌وسیله‌ی uPort به آنها داده باشید. اطلاعات شما بر روی بلاک چین اتریوم ذخیره شده و شما تنها قادر هستید تا به‌وسیله اپلیکیشن uPort، مجوز بررسی آنها توسط دیگران را صادر نمایید.
۵. دموکراسی سیاسی
اگر شما در حال مطالعه این متن باشید، به‌احتمال‌زیاد تحصیلات دانشگاهی و ضریب هوشی بالاتری نسبت به دیگران دارید. به خاطر همین، این احتمال نیز وجود دارد که هر چند سال یک‌بار پای صندوق رأی رفته و برای کاندید مورد علاقه‌تان رأی بدهید. اما اگر تقلبی در انتخابات رخ دهد چه؟ با به‌کارگیری اتریوم و ازآنجایی‌که هیچ‌کس به‌طور مستقیم کنترلی بر روی شبکه‌ی آن ندارد، دیگر خبری از نتایج تحریف‌شده درزمینه آرا وجود نخواهد داشت. به همین دلیل اتریوم به برقراری هر چه بیشتر مردم‌سالاری کمک خواهد کرد.
۶. احترام به حریم خصوصی
شاید باورتان نشود ولی شرکت گوگل تمام اطلاعات شخصی شما را ذخیره کرده و آنها را به شرکت‌های فعال در حوزه تبلیغات می‌فروشد و از همین راه سالانه میلیاردها دلار در آمد به جیب می‌زند. بلاک چین اتریوم می‌تواند به چنین کاری پایان دهد. در واقع از آنجایی که هرچیزی ممکن است، اتریوم هم نمی‌تواند به چنین کاری به صورت کامل پایان دهد. اما به‌وسیله اتریوم می‌توان کاری کرد که با هر بار ذخیره اطلاعات توسط موتورهای جستجو، سوابق این کار در سیستم ثبت شوند. از همین رو چنین موتورهایی باید در ارتباط با ذخیره‌ی اطلاعات شما محتاط‌تر عمل کنند تا وجهه‌ی عمومی‌شان مثبت باقی بماند.
۷. ذخیره امن اطلاعات
شرکت‌هایی مانند دراپ باکس یا مایکروسافت، حجم بالایی از داده‌ها را بر روی مزارع سرور ذخیره می‌کنند. در واقع یک مزرعه‌ی سرور، ساختمانی است که صدها سرور در آن قرار داده شده تا اطلاعات مختلفی در آنها ذخیره شود. مشکل مزارع سرور آنجاست که حجم بزرگی از اطلاعات در یک محل متمرکز شده‌اند و از همین رو در معرض نابودی به‌وسیله عوامل طبیعی و غیرطبیعی بسیاری هستند.
راه‌حل این مشکل نیز تشکیلات ذخیره‌ای غیرمتمرکز است. جایی که اطلاعات تنها در چند مزرعه سرور در ایالات‌متحده ذخیره نمی‌شوند، بلکه در صدها یا هزاران پایگاه داده در سرتاسر دنیا انباشته می‌شوند. البته در حال حاضر امکان وقوع چنین اتفاقی بسیار کم است، چرا که ساخت چنین شبکه‌ای امن و سریع میان سرورها چالش بزرگی است. با وجود این، اتریوم راه‌حلی مناسب بر این کار به‌حساب می‌آید، چراکه فناوری بلاک چین بکار رفته در آن را می‌توان برای رمزگذاری و انتقال سریع داده‌ها استفاده نمود.
۸. انقلابی در حوزه سلامت
اتریوم می‌تواند باعث به وجود آمدن انقلابی در سیستم سلامت دنیا شود. تمام بیمارستان‌های دنیا می‌توانند، سوابق بیماران را بر روی بلاک چین ذخیره نموده در هرجایی به آنها دسترسی داشته باشند. چنین روندی می‌تواند به تولید و توسعه واکسن‌ها و جلوگیری از شیوع ویروس‌های کشنده کمک کند و یا از تولید چنین ویروس‌هایی جلوگیری کند. شما این امکان را دارید تا در هنگام تعطیلات در تایلند نزد دکتر رفته و معاینات عمومی خود را انجام دهید و هنگام برگشت به منزلتان در نیویورک، جواب آنها را به دکتر خود نشان دهید.
اما این تمام فایده‌‌ی بلاک چین در حوزه سلامت نیست. کافی است که تب‌وتاب گجت های پوشیدنی که چند سالی است شدت گرفته را به یاد بیاورید. حال کافی است تصور کنید که اطلاعات ثبت شده توسط ساعت هوشمندتان می‌تواند در سرتاسر دنیا در اختیار تمام بیمارستان‌های جهان قرار گیرد. در این صورت، می‌توان الگوهایی از شرایط پزشکی مانند حملات قلبی یا سکته‌ها را ثبت کرد و پیش از وقوع آنها، هشدارهای لازم را به افراد گوشزد نمود. این کار از دست اتریوم بر می آید و شاید یک روز جانتان را نجات دهد.
