چگونه در اثبات سهام اتریوم شرکت کنیم؟

احتمالاً بارها شنیده‌اید که ۲۰۲۰ سالی بزرگ برای نوآوری‌ در حوزه ارزهای دیجیتال است. این مسئله حداقل در دنیای اتریوم صادق است. آخرین نسخه از اتریوم، که آن را اتریوم ۲.۰ می‌نامیم، به دنبال تغییر پروتکل اجماع خود از اثبات کار (یا همان ماینینگ) به اثبات سهام است. بله! سهام‌گذاری در اتریوم قرار است چیزی بیش از یک آرزو باشد.

قرار است که در سال جاری میلادی، فاز صفر اتریوم ۲.۰ پیاده‌سازی شود و این شبکه پس از مدت‌ها انتظار از الگوریتم اثبات سهام استفاده کند.این به‌روزرسانی بزرگ، زمینه‌ساز پیشرفت‌های بسیار زیادی برای اتریوم خواهد بود و می‌تواند موجب رشد شدید قیمت اتر هم شود. در این مطلب، با کمک مقاله‌ای از وب‌سایت hedgetrade، با چگونگی سهام‌گذاری و شرکت در فرایند اثبات سهام اتریوم ۲.۰ آشنا می‌شوید.

اثبات سهام چیست؟

اتریوم از سهام‌گذاری به عنوان جایگزینی برای الگوریتم اجماع حال حاضر شبکه استفاده خواهد کرد. منظور از الگوریتم اجماع همان چیزی است که کمک می‌کند تا تراکنش‌های شبکه به شکلی امن و غیرمتمرکز تأیید شوند و کسی نتواند در شبکه تقلب یا به آن حمله کند. اتریوم در حال حاضر مبتنی بر الگوریتم اثبات کار (Proof Of Work) یا همان استخراج است؛ چیزی که بیت کوین و بسیاری از ارزهای دیجیتال مدت‌هاست از آن استفاده می‌کنند و از نظر امنیت امتحان خود را پس داده است. اما اتریوم برای رسیدن به اهداف خود و افزایش سرعت تراکنش‌ها، می‌خواهد که به اثبات سهام کوچ کند.

در این روش جدید برای تأیید تراکنش‌ها، افراد برای مشارکت در کار ساخت بلوک‌های تراکنش، دیگر نیاز به سخت‌افزارهای قدرتمند برای پردازش ندارند. این افراد کافی است مقداری اتر بخرند، به شبکه اختصاص بدهند و نسبت به سرمایه خود در کار تأیید تراکنش‌ها شرکت کنند و درصدی سود بگیرند. رفتن به سمت اثبات سهام از مدت‌ها قبل در نقشه راه اتریوم برنامه‌ریزی شده بود. در پروتکل اثبات سهام، با مشارکت هر چه بیشتر سهام‌گذاران اتر، شبکه قدرتمندتر خواهد شد.

اما این انتقال الگوریتم دقیقاً به چه معنا است؟ می‌دانید که مفهوم اثبات سهام، یعنی استخراج یک ارز دیجیتال توسط هر فرد، صرفاً به نسبت تعداد کوین‌هایی که در تملک دارد. این یعنی فرد علاقه‌مندی که مالک ۴۲ درصد از تمام کوین‌های موجود اتر است، می‌تواند ۴۲ درصد بلاک‌های اتریوم را بسازد و ۴۲ درصد تمام پاداش‌ها را از آن خود کند. این مسئله می‌تواند برای افرادی که در حال حاضر مالک اتر هستند، نویدبخش باشد. علاوه بر این، به عقیده بسیاری از کارشناسان، این پدیده با برجسته‌ کردن بسیاری از نقاط ضعف الگوریتم اثبات کار، فرایند تأیید تراکنش را به سطح بالاتری خواهد رساند.

 

سهام‌گذاری اتریوم چیست؟

سهام‌گذاری (Staking) اتریوم، فرایندی است که به ما اجازه می‌دهد تا با اختصاص دادن مقداری اتر به شبکه، در کار تأیید تراکنش‌ها شرکت کنیم و اتر بیشتری به دست بیاوریم.

هشدار: مراقب پروژه‌هایی که با نام قرارداد هوشمند و سهام‌گذاری اتریوم قصد کلاهبرداری دارند باشید. در زمان نگارش این مقاله، سهام‌گذاری اتریوم هنوز فعال نشده است و در زمان عرضه، وب‌سایت ارزمارکت این کار را در مقاله‌ای جداگانه آموزش خواهد داد.

مهم‌تر از تعریف سهام‌گذاری، نحوه مشارکت در آن است. دقیقاً چگونه باید سهام‌گذاری را در اتریوم آغاز کنیم؟ شبکه اتریوم برای این‌که مطمئن شود تقلبی در شبکه رخ نخواهد داد، نکات زیر را در نظر می‌گیرد:

• مدیریت افرادی که بلاک ایجاد می‌کنند
• اطمینان از رعایت قوانین بلاک چین
• جریمه افرادی که این قوانین را رعایت نمی‌کنند

چگونه یک اعتبارسنج شویم؟

اول از همه، وظیفه افرادی را بررسی می‌کنیم که قرار است بلاک‌های حاوی تراکنش را ایجاد کنند. اعتبارسنج‌ها همان کسانی هستند که به‌طور مستقیم در سهام‌گذاری شرکت می‌کنند. وظیفه منحصر‌به‌فرد اعتبارسنج‌ها (Validators) این است که برای رأی‌دادن درباره یک بلاک همیشه در دسترس باشند. اگر در این رأی‌گیری انتخاب شدند، مقداری که پاداش دریافت خواهند کرد به اندازه سهمی که از اترها به شبکه اختصاص داده‌اند بستگی خواهد داشت. سایر اعتبارسنج‌ها می‌توانند موافق یا مخالف نتیجه رأی باشند. هر بلاک پس از توافق (اجماع) بیشتر اعتبارسنج‌های شبکه به بلاک چین متصل خواهد شد.

برای اینکه به یک اعتبارسنج تبدیل شوید، باید اصطلاحاً روی کامپیوتر خود یک نود اعتبارسنجی (Validator node) را اجرا کنید. به بیان ساده، زمان راه‌اندازی اثبات سهام اتریوم، شما باید نرم‌افزار رسمی اتریوم ۲.۰ را از وب‌سایت رسمی اتریوم یا گیت‌هاب دریافت و اجرا کنید تا بتوانید به یک اعتبارسنج تبدیل شوید.

فرایند انتخاب اعتبارسنج

برای تعریف فرایند انتخاب اعتبارسنج‌ها و نحوه اعطای پاداش به هر اعتبارسنج، می‌توان الگوریتم اثبات سهام را به دو بخش الگوریتم اجماع مبتنی بر بلاک چین و الگوریتم اجماع به روش تحمل خطای بیزانس (BTF) تقسیم کرد.

در یک الگوریتم مبتنی بر بلاک چین، هر اعتبارسنج برای یک «گام» زمانی، که به اسلات (slot) معروف است، انتخاب می‌شود. در هر گام زمانی، اعتبارسنجِ آن گام باید یک بلاک ایجاد کند، به نحوی که به بلاک قبلی متصل باشد. مقصود از اضافه‌ کردن یک بلاک به انتهای بلاک چین، این است که تمام بلاک‌ها در نهایت به یکدیگر متصل شده و یک شبکه ایجاد کنند.

از طرف دیگر، اثبات سهام به روش BTF به این معنا است که حق اضافه ‌کردن بلاک جدید، به شکل تصادفی به اعتبارسنج‌ها داده شود. با این حال، برای رسیدن به اجماع در مورد مکان بلاک، رأی‌گیری انجام می‌شود. اعتبارسنج‌ها باید با اضافه ‌شدن بلاک ارائه‌شده به بلاک چین موافقت کنند.

در مدل اثبات سهام اتریوم، هر دو مدل مبتنی بر بلاک چین و BTF باهم ترکیب می‌شوند. پس از تایید بلاک، اعتبارسنج‌ها پاداش دریافت می‌کنند. این پاداش شامل بخش اندکی از کارمزد تراکنش شبکه نیز می‌شود.

پاداش شرکت در اثبات سهام

پاداش شرکت در اثبات سهام اتریوم، هنوز مشخص نیست اما احتمالاً چیزی بین ۱.۵ تا ۱۸ درصد در سال خواهد بود. به گفته تیم توسعه اتریوم، این مقدار نزدیک ۵ درصد خواهد بود. به عنوان مثال اگر ۳۲ اتر داشته باشید و پاداش اثبات سهام سالی ۵ درصد باشد، یک سال بعد تعداد اترهای شما ۳۳.۶ واحد است.

این رقم شاید کم به نظر برسد اما برای فردی که برای سرمایه‌گذاری اتریوم خریده است و قصد فروش آنها را ندارد، انجام اثبات سهام منطقی است، زیرا علاوه‌بر امکان سود بردن از افزایش قیمت اتر در طول زمان، مبلغ اضافی هم دریافت می‌کند.

جریمه برای اعتبارسنج‌های متخلف

امنیت همیشه مهم‌ترین اولویت در بلاک چین است. از آنجا که اعتبارسنج‌ها نقش بسیار مهمی در تأمین امنیت دارند و آنلاین‌ بودن آن‌ها در سرتاسر این فرایند مهم است، تیم اتریوم برای اطمینان از آنلاین بودن همیشگیِ اعتبارسنج‌ها، جریمه‌ای نیز در نظر گرفته است. اگر یک اعتبارسنج در زمان مورد نیاز آنلاین نباشد، پاداش او کسر خواهد شد. اگر مدت زمان آفلاین بودن بیشتر از مقدار معینی باشد، علاوه‌بر اینکه پاداش به صفر می‌رسد، بخشی از اترهای سپرده‌گذاری شده نیز کسر خواهد شد.

به جریمه شدن اعتبارسنج‌ها به علت عدم وفای به عهد، اسلشینگ (slashing) می‌گویند. هر اعتبارسنجی باید از این شرایط پیروی کند تا سپرده خود را از دست ندهد. اگر اعتبارسنجی از این مقررات پیروی نکند، ممکن است سهام‌اش اسلش شود (از آن برداشت شود). با برداشت از سود اعتبارسنج، شبکه اتریوم قصد دارد اعتبارسنج‌های خاطی را مجبور به خروج از شبکه کند.

 

شرایط لازم برای سهام‌گذاری

آخرین سوالی که احتمالاً برایتان پیش آمده این است که چقدر اتر باید به شبکه اختصاص داده شود. به‌طور کلی دو روش اصلی برای سهام‌گذاری در اتریوم وجود دارد:

• روش مستقیم
• روش غیرمستقیم

روش مستقیم

اگر می‌خواهید به‌طور مستقیم اعتبارسنج شوید و در سهام‌گذاری مشارکت کنید، طبق برنامه‌هایی خاص باید حداقل میزان قابل‌ قبولی از اتر داشته باشید. شبکه اتریوم ۲.۰ این میزان را ۳۲ واحد اتر تعیین کرده است. در زمان نگارش این مطلب (۱۸ اردیبهشت ۹۹)، هر اتر حدود ۲۰۶ دلار ارزش دارد، این یعنی حداقل مبلغی که باید سهام‌گذاری کنید، حدود ۶,۵۹۲ دلار (حدود ۱۰۳,۰۰۰,۰۰۰ تومان) است. این مبلغ برای هر اعتبارسنج ضروری است.

داشتن یک رایانه مناسب و اتصال اینترنت پایدار نیز از ملزومات سهام‌گذاری است. یک اعتبارسنج مستقیم، همیشه باید آنلاین باشد. البته ابزار و وسایل ضروری برای اثبات سهام بسیار کمتر از ابزار لازم برای الگوریتم اثبات کار است. اثبات کار به سخت‌افزارهای ویژه و رایانه‌های قدرتمند نیاز دارد.

روش غیرمستقیم

اگر می‌خواهید به‌طور غیرمستقیم در اثبات سهام اتریوم شرکت کنید، نیاز به داشتن ۳۲ واحد اتر نیست. شما می‌توانید به سایت‌ها یا نرم‌افزارهایی تحت عنوان استخرهای سهام‌گذاری (Staking Pools) مراجعه کنید. در این روش نیاز به داشتن ۳۲ اتر نیست و احتمالاً با حتی ۵۰ دلار هم بتوان در اثبات سهام شرکت کرد.

در واقع استخرهای سهام‌گذاری که احتمالاً روی صرافی‌هایی مثل بایننس و برخی کیف پول‌ها هم راه‌اندازی می‌شوند، خودشان به‌طور مستقیم اعتبارسنج شده و با دریافت مقداری کارمزد به سرمایه‌گذاران خرد خدمت‌رسانی می‌کنند.

 

خطرهای سهام‌گذاری

نمی‌خواهیم حامل اخبار بد باشیم، اما هر چیز جدیدی در دنیای فناوری خطرهایی نیز دارد.

حتماً متوجه شده‌اید افرادی که مقادیر زیادی روی اتر سرمایه‌گذاری می‌کنند، از مزایای بیشتری نیز بهره‌مند می‌شوند. اگر همین حالا در کیف پول خود تعداد زیادی اتر داشته باشید، در مقایسه با کسی که اترهای کمتری در کیف پول خود دارد، درآمد ثابت بیشتری از تولید کوین‌های جدید کسب خواهید کرد. گرچه ممکن است لزوما اینگونه نباشد، اما این مسئله می‌تواند یکی از خطرات این انتقال الگوریتم تلقی شود و منجر به تمرکزگرایی بیشتر شود.

خطر دومی که باید در نظر داشته باشید، زمان برداشت اترها است. به عنوان یک اعتبارسنج، شما احتمالاً با چیزی روبه‌رو خواهید بود که آن را «صف برداشت» می‌نامیم. این یعنی اگر بخواهید کوین‌های اتر خود را از کیف پول‌تان برداشت کنید علاوه بر حداقل زمانی که طول می‌کشد تا آن‌ها را دریافت کنید (۱۸ ساعت)، مجبور هستید در صف افرادی قرار بگیرید که منتظر برداشت دارایی خود هستند. شما نیز باید در این صف برداشت منتظر بمانید.

و در آخر، به عنوان یک اعتبارسنج باید همیشه آنلاین باشید. این یعنی اگر نرم‌افزار اعتبارسنج یا اینترنت شما قطع شود، در معرض از دست دادن کوین‌هایی هستید که سهام‌گذاری کرده‌اید. با این حال، طبق گفته بنیان‌گذار اتریوم، ویتالیک بوترین، اگر کلاینت اعتبارسنج شما ۶۶ درصد مواقع کار کند، هنوز در موقعیت کسب سود قرار خواهید داشت.

 

چه کسانی می‌توانند سهام‌گذاری کنند؟

با استفاده از استخرهای سهام‌گذاری، دارندگان اتر می‌توانند منابع خود را یک‌جا جمع کنند. هنگامی که این منابع قفل شوند، اعضای استخر می‌توانند با هم کار کنند و سود سهام خود را به تناسبِ میزان دارایی که در اختیار استخر قرار داده‌اند، تقسیم کنند. به لطف این گردآوریِ سرمایه و گزینه‌های دیگر برای سهام‌گذاری، تقریبا هر فردی می‌تواند وارد فرایند سهام‌گذاری شود. بله، منظورمان هر فردی است.

ممکن است فکر کنید اینجا کمی هیجان‌زده شده‌ایم یا شاید برایتان سوال پیش آمده باشد که اگر زمان یا پول شما و یا هر دو مورد محدود است و یا اندکی در مورد این فرایند سردرگم شده‌اید باید چه کنید. اگر شما هم در چنین شرایطی هستید، ما شما را فراموش نکرده‌ایم. برای افرادی که به نظرشان این فرایند پیچیده است، فرصت‌هایی برای تمرین با استفاده از اتر تستی وجود دارد. اگر فقط می‌خواهید یاد بگیرید و پاداش نگرفتن برایتان اهمیتی ندارد، شبکه آزمایشی نیمباس (Nimbus) گزینه‌ مناسبی برای شروع است. با استفاده از این روش، قبل از این‌که اتریوم آماده سهام‌گذاری شود، شما با این فرایند آشنا خواهید بود.

از طرف دیگر، برای اینکه بتوانید سهام کمتری بگذارید، می‌توانید به یک استخر بپیوندید. یک نمونه از این استخرها راکت‌پول (RocketPool) است که از طرف شما سهام‌گذاری می‌کند. اگر عضو یک استخر سهام‌گذاری باشید، حداقل میزان سهامی که می‌توانید بگذارید و همچنین زمانی که تعهد دارید آنلاین باشید، کمتر خواهد بود. تنها چیزی که باید در نظر داشته باشید این است که با ریسک کمتر، پاداش کمتری نیز نصیب‌‌تان خواهد شد. علاوه بر این، وقتی کسی از طرف شما سهام‌گذاری کند، چه به صورت یک استخر باشد و چه به عنوان یک شرکت سهام‌گذاری، بخشی از سود شما به عنوان کارمزد نصیب این استخر یا شرکت خواهد شد.

 

چه زمانی می‌توانیم اتریوم سهام‌گذاری کنیم؟

می‌دانیم که این فرایند اندکی ناآشنا است. اما تا اجرایی‌ شدن الگوریتم اثبات سهام مدتی باقی مانده است. همچنین، تیم اتریوم ۲.۰، که تحت عنوان ETH2 یا سرنیتی (Serenity) شناخته می‌شود، اعلام کرده است که این فرایند طی چند مرحله و نه به یک‌باره اجرایی خواهد شد. این یعنی در پایان اجرای مرحله اول (فاز صفر) آن در سال ۲۰۲۰، شما می‌توانید اتریوم سهام‌گذاری یا استخراج کنید. با این حال، در طول این پروژه چند ساله، سهام‌گذاری به الگوریتم اجماع اصلی و غالب بدل خواهد شد. پاداش استخراج به وسیله اثبات کار نیز به‌ آهستگی و در طول زمان کم و کم‌تر می‌شود و این الگوریتم نیز طی چند مرحله از دور خارج خواهد شد.

با توجه به این نکته، تلاش‌های فعلی اندکی به تعویق افتاده است. در ابتدا، ما انتظار داشتیم اتریوم ۲.۰ در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰ (بهار یا تابستان ۹۹) عرضه شود. با نزدیک ‌شدن به موعد اولیه، توسعه‌دهندگان اعلام کرده‌اند که با اینکه این پروژه تا این زمان کامل نمی‌شود، اما پارامتر‌های اولیه شبکه در سال ۲۰۲۰ اجرا خواهند شد.

 

یک اتریومِ بهتر

اگر از ابتدا یکی از طرفداران وفادار اتریوم بوده‌اید، احتمالاً این مدل مورد پسند شما خواهد بود. چرا این را می‌گوییم؟ با استخراج شما ثابت می‌کردید که کار لازم را برای دریافت پاداش انجام داده‌اید. حال، اگر در کیف‌ پول‌تان اتر نگه دارید، نشان می‌دهید که تا همین حالا نیز سهمی در اتریوم داشته‌اید و بدون نیاز به اثبات چیزی، باید بخشی از کوین‌های جدید را نیز دریافت کنید. به هر حال، شما با داشتن بخشی از این کوین‌ها ثابت می‌کنید که سرمایه‌گذاری وفادار هستید.

علاوه بر این، پروتکل زیرساختی اتریوم ۲.۰ هم کارآیی و هم امنیت را در اولویت قرار می‌دهد. درحالیکه رقبا از نوآوری سایرین استفاده و بر مبنای آن پروژه خود را بنا کرده و گسترش می‌دهند، اتریوم با این کار می‌تواند به سمت ایجاد بلاک چین‌های قدرتمندتر در صنعت بلاک چین حرکت کند.

 

تاثیر اتریوم ۲.۰ در صنعت ارزهای دیجیتال

بنیاد اتریوم به شدت معتقد است که با مدل سهام‌گذاری می‌تواند نسل جدیدی از کاربران اتریوم را به خود جذب کند، از جمله افرادی که هنوز علاقه‌مند به اتریوم نیستند. این مسئله می‌تواند پایگاه کاربری بزرگ‌تری برای اتریوم ایجاد کند که خود می‌تواند پذیرش جهانی این ارز دیجیتال و همچنین باور و اعتماد دنیا را به ارزهای دیجیتال افزایش دهد.

اتریوم همچنین جایگاه خود را در جدول ارزهای دیجیتال حفظ کرده است. اگرچه ما اشاره کردیم که قیمت‌ها احتمالاً تثبیت شوند، اما این به معنای عدم افزایش آن‌ها نیست. این یعنی الان می‌تواند زمان مناسبی برای ورود به صحنه باشد. چرا این را می‌گوییم؟ قانون عرضه و تقاضا یادتان هست؟ هرچه عرضه کمتر شود، تقاضا بیشتر می‌شود. هنگامی که این کوین‌ها بیشتر و بیشتر در حساب‌های سپرده‌ به‌ منظور سهام‌گذاری قفل شوند، کوین کمتری برای خرید موجود خواهد بود. این مسئله می‌تواند موجب افزایش قیمت شود و به سرمایه‌گذاران سود خوبی بدهد و حتی ممکن است از نظر قیمت به پای بیت کوین برسد (البته فقط ممکن است).

سخن پایانی

گرچه این ایده‌ها و آرمان‌ها ممکن است برای شما بسیار امیدوارکننده باشد یا نباشد، باید در نظر داشته باشید که مسائلی هست که هنوز به طور شفاف اطلاعاتی درباره آنها نداریم. ما هنوز از جزئیات مربوط به پاداش‌ها و چگونگی جایگزینی مرحله‌ به‌ مرحله استخراج با پروتکل اثبات سهام اطلاع دقیقی نداریم. علاوه بر این، فاز صفر راه‌اندازی نیز به تعویق افتاده است. این یعنی به عنوان یکی از اولین سهام‌گذاران اتریوم، باید نهایت دقت و احتیاط را در این کار لحاظ کنید.

اگرچه هنوز در مورد چگونگی این سیستم جدید بحث زیاد است، یادگیری در مورد آن ضرری ندارد. در هر صورت، شما می‌توانید یکی از اولین افرادی باشید که آینده اتریوم ۲.۰ را می‌سازند.